Hücre bölünmesi; tek hücreli canlıların çoğalması, çok hücreli canlıların büyümesi, erkek ve dişi eşey hücrelerinin meydana gelmesi için gerekli biyolojik olaydır. Bir hücrenin bölünebilmesi için belirli bir büyüklüğe ulaşması ve nükleik asitlere sahip olması gerekmektedir.
Hücreler Neden Bölünür?
-Yüzey (r²) / Hacim (r³) oranının azalması büyüyen hücrenin madde alışverişi yapmasını zorlaştırır.
-Sitoplazma çekirdek ilişkisinin bozulması.
-DNA etkisi yani DNA’nın bölünme emri vermesi.
Not 1: Embriyonik hücreler büyümeden art arda bölünürler.
Not 2: DNA’nın eşlenmiş olması hücrenin kesin bölüneceği anlamına gelir.
Not 3: Olgun alyuvar, sinir, çizgili kas ve retina hücreleri bölünmez. Kemik iliği, deri hücreleri ise çok hızlı bölünür. Bitkilerde meristem doku dışındaki hücreler bölünmez.
Soru Çözerken Dikkat Et
Hücre büyüdükçe;
Yüzey / Hacim oranı azalır.
Hacim / Yüzey oranı artar.
Çekirdek / Sitoplazma oranı azalır.
Sitoplazma / Çekirdek oranı artar.
Not 4: Homolog kromozomlar diploit hücrelerde bir arada bulunurken haploit hücrelerde bir arada bulunmaz.
UNUTMA:
1- Her canlı türünün kendine özgü kromozom sayısı vardır.
2- İki canlının kromozom sayısının aynı olması, aynı tür oldukları anlamına gelmez. Yani farklı türlerin kromozom sayısı aynı olabilir. Örneğin hem insan hem de moli balığının kromozom saylarının 46 olması.
3- Kromozom sayısı, türün gelişmişlik düzeyi hakkında bilgi vermez. Örneğin eğrelti otu 500 kromozomluyken insanın 46 kromozomlu olması.